Asliye Ceza Mahkemesi ve Görevi
Disiplin Kurullarının üye sayısı ise, kurulduğu Komutanlığa göre değişmektedir. Mesela Jandarma Genel Komutanlığı Disiplin Kurulu 6 kişiden, Sahil Güvenlik Komutanlığı Disiplin kurulu ise 4 üyeden oluşmaktadır. Disiplin, örgütlenmiş bir toplulukta, gerek hizmetlerin iyi bir şekilde görülmesi, gerekse fertlerin davranışlarını kontrol etmesi bakımından, kuralların hâkim kılınmasıdır. Askerlik hizmetinin kendine özgü yapısı nedeniyle disiplin anlayışı daha katıdır. Normal şartlarda sivillere uygulanamayacak disiplin cezalarının askerler için uygulanabilmesi, Anayasa Mahkemesi ve AİHM tarafından da kabul edilmektedir. Bu ihtiyaç askerlerin gerektiğinde yaşam hakkından feragat etmek durumuyla karşı karşıya kalmalarından kaynaklanmaktadır.
Tasarıda disiplin mahkemesi ismine uygunluk sağlamak için ‘adli subay’ yerine ‘disiplin subayı’ kavramı kullanılmıştır. Bu göreve prensip olarak askeri savcı hizmetinden bir askeri savcı veya yardımcısı verilecektir. Atanması askeri savcı olarak değil, disiplin subayı olarak yapılacaktır. Disiplin mahkemelerinde kamu davasını takip edecek olanlar nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan ve onun yardımcısı durumunda bulunan disiplin subayıdır” denilmektedir (Kerse, s.55). Askeri Ceza Kanunu’nun “Cezanın Katileşmesi” başlıklı 181’nci maddesi, cezanın resmi olarak tebliğ edilmesiyle kesinleşeceğini belirtmektedir. Ancak madde hükmünü anlamak için tamamına bakmak ve ayrıca ilgili bazı hükümleri dikkate almak gerekmektedir. Kanuna göre; daha üst makamdaki amirler de şikayet veya amirin talebiyle yada denetim yoluyla diplin cezasını kaldırabilir veya değiştirebilirler (m.183, 188, 189). Bununla birlikte, ceza, tebliği müteakip infaz edilir (m.182) ve yapılan şikayet cezanın infazını geri bırakmaz (m.188/3). Gerek cezanın infaz zaman aşımı, gerek şikayetin yapılması zamanı tebliğden bir gün sonra işlemeye başlamaktadır (m.186, 188/2). Maddesinin (A) fıkrasında; “Disiplini bozan bir kabahat yalnız bir amir tarafından ve bir disiplin cezası ile cezalandırılır.” hükmü bulunmaktadır. Nasıl ceza yargısında beraat eden bir sanığın hükmü özlük dosyasında saklanıyorsa, disipline ilişkin tüm kayıtların da özlük dosyasında saklanması gereklidir.
(3) Velâyet hakları kaldırılmışolsa da, itiyadî sarhoşluk, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılması yada onur kırıcı tavır ve hareketlerin sonucu maddî ve manevî özen noksanlığınedeniyle çocuklarının ahlâk, güvenlik ve sağlığını ağır şekilde tehlikeyesokan ana veya baba, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Gerçeğe aykırı belgedüzenleyen tabip, diş tabibi, eczacı, ebe, hemşire veya diğer sağlık mesleğimensubu, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Düzenlenenbelgenin kişiye haksız bir menfaat sağlaması ya da kamunun veya kişilerinzararına bir sonuç doğurucu nitelik taşıması hâlinde, resmî belgede sahtecilikhükümlerine göre cezaya hükmolunur\. Oyunlarımızda adil ve şeffaf bir oyun deneyimi sunuyoruz. paribahis\. (3) Uyuşturucu veya uyarıcımadde kullanılmasını alenen özendiren veya bu nitelikte yayın yapan kişi, ikiyıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (4) Radyasyon yayılmasına veyaatom çekirdeklerinin parçalanması sürecine, bir laboratuvar veya tesisinişletilmesi sırasında gerekli dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı olarak nedenolan kişi, fiilin bir başkasının hayatı, sağlığı veya malvarlığına önemliölçüde zarar vermeye elverişli olması hâlinde, altı aydan üç yıla kadar hapiscezası ile cezalandırılır. (2) Kişilerin özel hayatınailişkin görüntü veya sesleri ifşa eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapiscezası ile cezalandırılır. Fiilin basın ve yayın yoluyla işlenmesi hâlinde,ceza yarı oranında artırılır. Kimse hakkında altı aydan biryıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir. (4) Cebir veya tehditkullanarak, işçiyi veya işverenlerini ücretleri azaltıp çoğaltmaya veya evvelcekabul edilenlerden başka koşullar altında anlaşmalar kabulüne zorlayan ya dabir işin durmasına, sona ermesine veya durmanın devamına neden olan kişiye altıaydan üç yıla kadar hapis cezası verilir. (3) Birinci fıkrada yazılı fiilkadının beden veya ruh sağlığı bakımından bir zarara uğramasına neden olmuşsa,kişi altı yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır; fiilinkadının ölümüne neden olması hâlinde, onbeş yıldan yirmi yıla kadar hapiscezasına hükmolunur. İşlenmesi hâlinde, kişi hakkındaüç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. – (1) Hukuken geçerli rızaya dayalı olmaksızın,kişiden organ alan kimse, beş yıldan dokuz yıla kadar hapis cezası ilecezalandırılır.
– (1) Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbethapis cezası ile cezalandırılır. – (1) Genel af, özel af ve şikâyetten vazgeçme,müsadere olunan şeylerin veya ödenen adlî para cezasının geri alınmasınıgerektirmez. – (1) Soruşturma ve kovuşturma yapılmasının,izin veya karar alınması veya diğer bir mercide çözülmesi gereken bir meseleninsonucuna bağlı bulunduğu hâllerde; izin veya kararın alınmasına veya meseleninçözümüne veya kanun gereğince hakkında kaçak olduğu hususunda karar verilmişolan suç faili hakkında bu karar kaldırılıncaya kadar dava zamanaşımı durur. (6) Hapis cezasının süresi gün,ay ve yıl hesabıyla belirlenir. Bir gün, yirmidört saat; bir ay, otuz gündür.Yıl, resmî takvime göre hesap edilir.
(2) Görevinin sağladığı güvenikötüye kullanmak suretiyle gerçekleştirdiği hileli davranışlarla, kendisineveya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına birkimseyi ikna eden kamu görevlisi, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ilecezalandırılır. (2) Bir kimseyi fuhşa teşvikeden, bunun yolunu kolaylaştıran ya da fuhuş için aracılık eden veya yer temineden kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis ve üçbin güne kadar adlî paracezası ile cezalandırılır. Fuhşa sürüklenen kişinin kazancından yararlanılarakkısmen veya tamamen geçimin sağlanması, fuhşa teşvik sayılır. (5) Üç ve dördüncü fıkralardakiürünlerin içeriğini basın ve yayın yolu ile yayınlayan veya yayınlanmasınaaracılık eden ya da çocukların görmesini, dinlemesini veya okumasını sağlayankişi, altı yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ilecezalandırılır. (2) Sahte parayı bilerek kabul eden kişi, bir yıldanüç yıla kadar hapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır.
657 SK’ya göre, disiplin kurullarının görevleri; kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına ilişkin olarak karar vermek (m.126/1) ve disiplin amiri tarafından verilen uyarma ve kınama cezalarına karşı (bir üst disiplin amirinin bulunmaması şartıyla) yapılacak itirazları sonuçlandırmak (m.135/1) şeklinde belirlenmiştir. Maddesi uyarınca, disiplin amirleri tarafından rütbeli ve Devlet memurlarına verilen cezalar, cezanın kısaca sebep ve mahiyeti, ceza görenin kimliği ve cezasının uygulanma tarihi ile nihayet iki gün içinde bir derece üst amire yazı ile bildirilir. AsCK’da, herhangi bir şekilde maiyetinin disiplin suçu oluşturan fiili olduğunu öğrenen disiplin amirinin soruşturma yapması gerektiğine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Disipline aykırı fiilin niteliğine göre herhangi bir soruşturma yapmadan AsCK’nın 175. Örneğin, kıyafeti bozuk bir şekilde ve şapkasız olarak bina dışında dolaşan bir maiyetiyle karşılaşan disiplin amirinin herhangi bir soruşturma yapmasını gerektirecek durum yoktur[310]. Milli Savunma Bakanı, soruşturma yapan müfettiş tarafından düzenlenen ve düşüncesini de kapsayan evrakı inceler.
- (2) Medya hizmet sağlayıcılar, test yayını yaptıkları süre de dâhil olmak üzere, yayın süreleri boyunca tek bir logo ve çağrı işareti kullanmakla yükümlüdür.
- Şikâyete konu yayın ve eylem üzerinden kırk beş gün geçmişse, inceleme dışında bırakılır.
- Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilen idari para cezalarına karşı dava açmadan önce SGK bünyesinde bulunan İdari Para Cezasına İtiraz Komisyonuna başvurulması gerekmektedir.
Kabahatler Kanunundan önce de pek çok idari ceza türü mevcut olup, bunların belediyelerin yetkisinde olanlarını yukarıda sıralamıştık. Nitekim idari cezalar da bir idari işlem olduğundan, anılan cezalara karşı idari yargı yerlerine iptal (itiraz) davası açılmakta idi. İptal davasının süresi genellikle kendi yasasında belirtilmekte olup, 7 gün, 15 gün, 30 gün gibi süreler içermektedir. Maddenin devamı bendlerinde, izin şekli ve süre sonunda toplatılma zorunluluğu belirtilmiş olup, toplama hükmüne uymama ayrıca cezalandırılmıştır. Ayrıca toplatma masraflarının tahsil olunacağı belirtilmiştir.
Maddesine göre Genel Kurul’a katılacak (B) tipi üyelerden beşini spor alanından tanınmış kişiler arasından Başbakan tespit etmekte; 6. Maddesine göre Genel Kurul, yapılacak seçim sonucu en çok oy alan üç kişiyi Başbakan’a sunmakta; 7. Maddesine göre Başbakan bu adaylardan birini TFF Başkanı olarak atamakta idi. Maddesinde ise, TFF’nin tüm faaliyet ve işlemleri Başbakanlığın gözetim ve denetimine tabi olduğu belirtilmekte idi. 3461 sayılı kanunun seçimle ilgili hükümlerinde değişiklik öngören 3524 sayılı kanun ise, bu gözetim ve denetim yetkisini daha ileri boyutlara taşımış ve 3461 sayılı kanuna eklediği geçici madde ile TFF Başkanı’nın doğrudan Başbakan tarafından seçileceğini öngörmüştü. 3461 sayılı kanunun TBMM’deki görüşmeleri sırasında ve sonrasında TFF’nin özerkliğe kavuşturulduğu “müjde”si karşısında 3524 sayılı kanunun getirdiği düzenleme, “bu ne perhiz bu ne lahana turşusu” deyimini ister istemez düşündürtmektedir. Maddenin “(…) bu Kanunda öngörülen veya özerk federasyonlar bünyesinde bulunan kurullarda (…)” bölümü iptal edilmiş ve iptal edilen bölümün yürürlüğü, iptal kararının Resmi Gazete’de yayımlanacağı güne kadar durdurulmuştur. Maddesinde düzenlenen Tahkim Kurulu ise; bir başkan[25], bir başkan yardımcısı ve gerekli sayıda üyeden oluşur.
Maddesi uyarınca, şikâyet söz veya yazı ile en yakın amire yapılır. Eğer bu amirden şikâyet olunacaksa bir derece üstündeki amire yapılır. Komutan, sahip olduğu yetkilerle adeta teşkilatında kurulmuş bulunan mahkemenin sahibi gibidir. Disiplin mahkemesi de, komutanın elinin altındaki askeri disiplin ve komutanlık otoritesini sağlayıp, sağlamlaştırmakta kullanılan bir mekanizma konumundadır[297]. – Oda hapsi cezasını belirli hapis odalarında topluca geçirirler. Cezanın infazı ise disiplin amirinin ceza kararını maaş mutemetliğine göndermesi ve kararda ayrıca bir infaz zamanı belirtilmemişse ilk aybaşında belirtilen oranda aylıktan kesinti yapılmak suretiyle yapılır.